60. rocznica śmierci Aleksandry Piłsudskiej - Patronki Roku 2023

 Aleksandra Piłsudska jako Pierwsza Dama Niepodległości na portalu Drzwi do kultury

W materiale edukacyjnym staramy się pokazać działalność niepodległościową Aleksandry i Józefa Piłsudskich oraz życie codzienne bohaterów.
Wystąpienie wzbogacają cytaty, zdjęcia oraz artykuły z czasopism pochodzące z Biblioteki Cyfrowej Regionalia Ziemi Łódzkiej.

Ksawery Prószyński pisał o Aleksandrze Piłsudskiej na łamach Wiadomości Polskich Politycznych i Literackich:

Historia nie zapomni Aleksandry Piłsudskiej [...]. Jeśli kiedyś pisać się będzie dzieje kobiety polskiej [...] to historia do tego wspaniałego albumu [...] wniesie jeszcze wizerunek czarno ubranej pani, Aleksandry Piłsudskiej.

Dziś można powiedzieć, że Aleksandra Piłsudska pozostała w cieniu wielkiego męża i jest szerzej nieznana. Do historii przeszła nie jako rewolucjonistka czy kurierka Legionów, ale jako Pani Marszałkowa, żona Marszałka i matka jego córek. Spróbujemy dzisiaj przypomnieć jej osobę i wszechstronność działań, rolę matki, żony, koleżanki kurierki, Pani Marszałkowej, działaczki społecznej, kobiety oczytanej i wykształconej, która wspierała poczynania Męża.

Wystawa online: Aleksandra Piłsudska w zbiorach Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej

31 marca 1963 roku w Londynie zmarła na uchodźctwie jedna z legendarnych postaci polskich kobiet, które tak mężnie i wytrwale walczyły o Polskę niepodległą.

Aleksandra Piłsudska ze Szczerbińskich jest szerzej znana jako druga żona Marszałka, ale jej wielki i najzupełniej osobisty (jak napisał w nielegalnym wówczas druku Kawalerowie Polski Niepodległej , 1989 - Antoni Lenkiewicz) - wkład w walki oraz cierpienia, których ukoronowaniem było odzyskanie przez Polskę niepodległości w roku 1918 - przez wiele lat pozostawał niedoceniany, a od roku 1945 skazany na zapomnienie w Polsce nie-niepodległej, przyprószony kurzem ignorancji aż do roku 1989.

28 października 1992 prochy Aleksandry Piłsudskiej zostały sprowadzone z Londynu do niepodległej Polski i złożone w grobie rodzinnym na Powązkach.

Po roku 1989 i zmianach ustrojowych znowu można pisać i publikować na temat Marszałka Józefa Piłsudskiego oraz naszej bohaterki, a w roku 1990 nasza Książnica odzyskuje imię swojego, pierwotnego patrona tj. : Marszałka Józefa Piłsudskiego.

Pojawiają się w prasie liczne artykuły i książki poświęcone Józefowi Piłsudskiemu - jego działalności politycznej, militarnej, jego życiu prywatnemu. Coraz więcej uwagi poświęca się także osobom z jego otoczenia, związanym nie tylko z walką o Niepodległą i polityką, ale również jego najbliższym - rodzinie: żonie Aleksandrze Piłsudskiej, ich córkom oraz wnukom, którzy po roku 1989 w Niepodległej Polsce mogą i działają na rzecz pamięci Józefa Piłsudskiego swojego ojca i dziadka, a jednocześnie - wielkiego męża stanu.

Sylwetka Aleksandry Piłsudskiej z domu Szczerbińskiej, jako żony Marszałka i matki ich dzieci , jak i jej działalność polityczna, bojowa oraz społeczna jest na nowo rozpoznawana i zaczyna być właściwie doceniana. Jej Wspomnienia wydane po raz pierwszy w roku 1940 w Londynie po angielsku, a w roku 1960 po polsku również w Londynie, w Kraju ukazały się po raz pierwszy dopiero w roku 1989 (wznowione w 2004.). Dowiemy się z nich wiele o historii Polski, a zwłaszcza o odzyskaniu niepodległości, o Marszałku Józefie Piłsudskim, a nawet o życiu rodzinnym Piłsudskich i wielkiej miłości ojca do córek, ale o samej Aleksandrze niewiele Bo taka prawdopodobnie była. Skromna i powściągliwa, całkowicie oddana mężowi i rodzinie, a przede wszystkim Ojczyźnie i jej Sprawie. Bo kto się urodził Polakiem, ten musi być patriotą.

Pani Marszałkowa Piłsudska jest uosobieniem wspaniałych zalet kobiety polskiej, a całe Jej życie to jeden ciągły akt oddania się Sprawie. Polacy mają widoki, że staną się narodem naprawdę wielkim, dopóki wśród nas będą takie matki, żony i towarzyszki. (Gen. Kazimierz Sosnkowski przemówienie z okazji 70 -tych urodzin A. Piłsudskiej - Londyn, 1952).

Jej zasługi sprawiły, że znalazła się wśród ustanowionych uchwałą Sejmu RP Patronów Roku 2023.

W sześćdziesiątą rocznicę śmierci Aleksandry Piłsudskiej zapraszamy Państwa do obejrzenia prezentacji książek, komiksów, artykułów w prasie oraz filmów ze zbiorów WBP poświęconych jej osobie, jak również Józefowi Piłsudskiemu oraz ich córkom.